Рустем Зарипов - публицист, автор стихов, рассказов, популярных песен (слова и музыка)

воскресенье, 5 июня 2011 г.

ШИГЫРЬЛӘР



                                ЯҢА    ГАСЫР                                                  
                                      
                          Иярлисең карт алаша,
                          Яки ишәк,  яки качыр...
                          Ник аргамакта җилмисең,
                          “Яңа гасыр”, “Яңа гасыр”?...
              “Мин-шәп”,-дип кукраючыдан
              Фәһеме бар ерак качыр;
               Син тыйнаклыктан үлмәссең,
             “Яңа гасыр”, “Яңа гасыр”...
                      Татарчалыгыннан ни ямь
                      Сериалларың тәре таккан ,
                      “Көлкеханә” –рустан калька,
                       Аннан суккан, моннан тарткан...
                                  Агымын гел буып торсаң,
                                  Милләт рухы тынчып, сасыр;
                                  Ни татар, ни  рус түгелсең
                                  “Яңа гасыр”, “Яңа гасыр”...
                   Карт корылар кара-каршы,
                   Сата гайбәт ,  сата акыл.
                   Ә ник юк фикерле  бәхәс,
                 “Яңа гасыр”, “Яңа гасыр”?
                              “Монетный двор” -  ул нәмә?
                              “Вак-төяк фәлсәфә” - нимә ?..
                                “Ир-ат эше”,- дигәнең дә
                                Эчкә тия, тешкә тия...
              Фанерачы  попсачылар ,
              Ярымшәрә  хәлдә шашыр...
               Син шуларны  күтәрәсең
              “Яңа гасыр”, “Яңа гасыр”...
                                  Радиодулкыныңа чыгып,
                                   Әбиләр “сайрап”, саташыр;
                                   Сәлам юллап акча эшләү
                                   Төшемлеме, “Яңа гасыр”?
              Милләтпәрвәр   ихлас  затка
              Кайчан, кемең   ишек ачыр?
               Хак сүзгә   хут бирмисең һич
              “Яңа гасыр”, “Яңа  гасыр...
                                    Эфирны тутырган чүп-чар,
                                    Гүяки  җанга бабасыр...
                                    Затлылыкны тансыкладык
                                   “Яңа гасыр”, “Яңа гасыр”
                 “Татар моңы” өчен рәхмәт,
                   Ә ник  юк мантыйкый дәвам?
                   Моңлы җыр тапшырыр өчен
                   Таләп итәсеңме сәмән?
                                  Хоккей, футбол карар өчен
                                  Бар ич инде махсус канал...
                                  Аһ итәрлек    нәрсәң бар, йә,
                                  Салып сөйләш, чыгарып сал.
                      Өмет өзеп, беркөн милләт
                       Әйтсә : “Әнә, юлың такыр...”  
                       Кайда сыену табарсың   
                      “Яңа Гасыр”, “Яңа Гасыр”...
                                       Көн килер дә, Хак Тәгалә
                                       Күк капусын ачар безгә ;
                                       Яңа Гасыр, Яңа Гасыр,
                                       Юл читендә кала күрмә...
  АК    БОЛЫТЛАР    ЙӨЗЕП    ЙӨРЕР   КҮКТӘ ...
Әйләнеп карама яу-ягыңа,
Хыял-тауга күтәрелгән чакта.
Тотанаклы җисем эзлә күктә,
Казык йолдызга бак, йә кояшка...
         Борылып карама үткәнеңә,
         Тавың түтәсенә ашмый торып.
         Башың әйләнер дә, ычкынырсың,
         Тотып кала алмас ястык-болыт...
Үткәнеңне барла адым саен,
Югарыдан түбән төшкән заман.
Тау түбәсе кабат дәшәр өскә,
Ә үткел суырыр аска һаман...
          Ак  болытлар йөзеп калыр күктә,
          Карлы тау түбәсе булыр ерак...
          Шундагы саф салкынны сагынып,
          Вакыт-вакыт үрсәләнер йөрәк...

          АК    КИЛЕШӘ
Бурый буран, ишеп кар ява,
Җилләр якалаша-ялаша;
Ак корабка охшап ак калалар
Кыйбласын югалтып, адаша...
      Күмү тантанасы дәһшәтле,
      Кар көртләре тузгып шуыша
      Сукмак  җуйган киек, ышык эстәп,
      Эскерт кәрванына елыша...
Ахры дөнья тәмам саташа,
Ак  ком  шәкелендә су баса!
Бер үк мәлдә без ак чүл гизүче
Ак океан кауме ләбаса?
          Ватаным, сиңа  ак килешә,
          Гүзәллегеңнән күз камаша.
          Язың, көзең, җәең ямьле, беләм,
         Кышың үзгә гүзәл, тамаша!

               БЕЗНЕ    КӨТӘЛӘР ...
Кешеләр көтү булган ди, борын заман,
Як-якка бак, әле һич ни үзгәрмәгән.
Без -  көтү, безне көттеләр һәм көтәләр,
Кешечә җәмгыять кору хыял һаман.
         Рәчәй – колхоз. Эчендәге гөбернә дә,
         Каласы да. саласы да колхоз инде.
         Полиция, армия, уку йортлары,
         Һәр берәмлек, һәр күзәнәк колхоз имди.
Язучылар  колхозының үз рәисе,
Колхозчы бездә артист та, журналист та,
Сталин калдырган мирас –Системадан
Тайпыла алмабыз ахры бер карыш та.
           Әтрәк-әләм каләм әһле яза чүп-чар,
           Сәхнә тулды әтрәк-әләм җырчы илә.
           Ат брачы дипломына кем ия, шул
            Бөек халкыбызны каулый, сава, җигә...
Һәр рәис  калыплый бары шундый “шәхес”,
Кушканны дәшми үтәүче мокыт-сәрхүш.
Мокытлыкка, сәрхүшлеккә кем күнмәде,
Онга тартты системаның тегермәне...
           “Берләшик!” – дип аваз салды милләтпәрвәр,
            Сарык хәлдә берләшүдән ни мәгънә бар?
            Матди, рухи мая зарур, ныклы бәдән,
            Дәүләт тумас берләште дип әтрәк-әләм.

Татарның затлы катламын барлыйк әле,
Аңа лаек урын бары югарыда.
Табып, арчып “әрлән балчык” кочагыннан
Күптән вакыт аны өскә чыгарырга.
            Үз урынын тапса гына затлы катлам,
            Кешечә яшәүгә таба хет бер атлам
            Кузгалырбыз. Ә әлегә хәлләр яман ,
            Татар - көтү. Алга каулый безне чабан...

            ЗЫЯЛЫЛАРЫМЫЗ
Милләтнең күкрәген изгән ташка басып,
Зыялылылар акыл сата чиратлашып.
       Берсе дәшә : татар халкы, уян инде!
       Икенчесе: ул бит күптән куян инде...
 Өченчесе : ул хөсетле, сатлык имеш,
 Тагын берсе : аңа юлдаш картлык имеш...
          Кайсы әйди : чеченнардан үрнәк алыйк!
          Бәгъзеләре : яһүд төсле булып карыйк...
Ирененә су тидерми бер баласы –
Ята милләт, аһ ничекләр тын аласы...

БУ    БЕЗНЕҢ     ИЛ     ТҮГЕЛ ...
Паспортымны ачып укыйм –
Мин шушы илнеке.
Әмма ышануы кыен,
Кыен, бетте-китте...
     Тургайдай күккә чөелми,
     Менми, очмый күңел ;
     Һәр яңа  канун типкәли :
    -Бу сезнең ил түгел!

Бу илдә тиз төшерәләр
Муен тамырыңа.
Кемдер тез астыңа тибә,
Бөер, бавырыңа.
      Бирешми яшәргә мөмкин
      Булмаса да җиңел
      Тик һәр күзәнәгең сизә,
      Бу безнең ил түгел...
Телең, денеңнән яздыра
Һәр бирмеш көн монда.
Каян эзләргә ватанны,
Кайда безнең урда?...
        ЮЛ    ЧАТЫНДА
Юл чатында таштан язу укып
Уйга калган татар егете;
Каян барса чәлпәрәмә килмәс
Шушы яшь егетнең өмете?
      Сулга китсә, карак түрә көтә,
      Егет булыр аңа олтырак,
       Һәр бирмеш көн хәрам мал китерер,
       Машинасы торыр елтырап.
       (Кесәләрендә акча чылтырап,
      Тик гомере үтәр кылтырап...)
 Туры китсә, кунар керфегенә
Олы, озын юллар “сөрмәсе”,
Сындырырга теләр армиясе,
“Кеше итмәк” булыр төрмәсе,
Сынауларны узып исән кайтса
Барыбер көтмәс аны түр башы...
         Кая барырга соң, кайсы якка,
         Кай тарафка китеп абынсын?
         Сарык булып бүре, бүре булып
         Сарык тиресеме ябынсын?
Тик бер киңәш : нәсел черетмә энекәш,
Малга хирыслык та – ялгышу;
Юнәлешне кыйбла якка сайла,
Иманыңны күкрәгеңдә сакла,
Күзләреңдә нуры балкысын!

               КЫРЫМ
Әллә сихер,әллә тылсым, әллә ырым,
Җан да тарта, кан да тарта сиңа Кырым;
Туганнар җирен ботлаган ятлар гына
Кунагыңа төксе тора, карый кырын...
          Каралар коела икән безгә ятлар,
          Кара йөрәкләрдән аша күккә корым;
          Шифалы һаваңны иркен сулый     м дисәм,
          Җыерыла көек исен тоеп борын...
Тозлы диңгез сулары да алмый ахры,
Караларга каткан күңелләрнең керен;
Әйдә ярар, ә без сагынып килдек әле
 Кардәшләрнең күңел нурын, матур җырын...
        Диңгезкәеңнең исеме нигә “кара”,
        Кара кайгыданмы кайнап ярга кага?
      ...Күктә –кояш...Татарларың күкрәгендә
        Мәңге сүнмәс һәм сүрелмәс яра яна...

1 комментарий:

  1. жылап утурыдан файда юк, талэп итэргэ кирэк!

    http://forum.farit.ru/showthread.php?t=223648

    ОтветитьУдалить