Рустем Зарипов - публицист, автор стихов, рассказов, популярных песен (слова и музыка)

среда, 15 октября 2025 г.

ЯНӘ 4 ЮЛЛЫКЛАР

****** Яшь чакта бәхет эзлисең Табасы килә аны Ә картайгач сагынасың Эзләнүле чакларны... *** "Булдырабыз" , дип кылтаеп, Көндез чыра яндырмыйк, Якты киләчәгебезне Кара көнгә калдырмыйк... *** Яшьлектә хыяллар алгысыта Йөрәгеңдә ялкын кабына Үзең хыялланган очрамаса, Ятлар хыялланган табыла... *** Дөнья матур, яшәү кызык, Тормыш -бүләк... Һаман җитми.Булган саен Кирәк күбрәк... *** "Башта кияр нәрсә булмый, Аннан барыр җир калмый..." ...Хатын-кызлар сукрануын Тик хатын-кызлар аңлый... *** Җилгә оча тырышлыклар, Хыял, өмет, вәгъдәләр.... Спектакль тәмамлангач, Төшерелә пәрдәләр... *** Ачуланышкан чакларда Кат-кат телем сөрлекте.... Кемнең кем икәнен әйтү Ача үзең кемлекне... *** Элек бар да әйбәт булган, Хәзер хәлләр яман... Шушы фикер бөтерелә Һәр заманда, һаман... *** Ахмакларны орышасы килә Уңлап -сулап; Ятлар ахмаклыгын тиз тоясың, Үзеңнекен соңлап... *** Сәяхәтнең бар кызыгы, яме - Башка дөнья күрү. Сәяхәтнең иң күңелле мәле- Өйгә кайтып керү... *** Киләчәкне бераз чамалыйбыз, Чөнки ул бүгенгә тоташкан ... Үткәннәр -табышмак. Тарихчылар Үзгәртәләр аны тоташтан... ** Хезмәт хакың җитсен дисәң , Көн- төн эшлә армый-талмый. Шулай казгансаң, акчаны Туздырырга вакыт калмый... *** Йокың туйган, тамагың тук, өстең бөтен, Тормыш дәшә, күктән кояш җылытканда. Бабай булу хыялларыңа чик куймый, Әби ире булуыңны онытканда... *** Тәнебезгә кемнәрнең бар, ниткән хакы? Ярмыйча кабергә юл юк, закон каты... Сөякне кискәли, ача баш капкачын, Бүксәне ярып актара , ак халатлы... *** Яраткан остазыңны күрүгә, Укучы чагыңа кайтасың; Татар теленнән укытканына, -Исәммесегез! - дип әйтәсең.... Күтәрелдек, дип исәпли Төптән өскә калкучылар, Агым уңаены йөзеп, Чырайлары балкучылар... *** Ришвәт алмау бездә гаеп, Булдыксызлык үрнәге. Намуслы санала, алып, Вәгъдәсен үтәгәне... *** Ятлар хөкеме маңгайга ора, Якыннарыңныкы бавырга Ятларны гафу итүе ансат, Ә якыннарыңны, авырдан.... *** Учак булып дөрли гомер, Күз камаша; Бәхетле мизгел– очкыннар Күккә аша... *** Хөрәсәнлек шундый нәрсә, Очмый, бармый, шуышмый Ялкаулыктан арганнарга Бер нинди ял булышмый *** Сөйләшәсең гүя автоматта, Бер өзлексез җанны сагыш талкый Шулкадәр тиз уза айлар, еллар Ахры алар бездән кызык тапмый... *** Кардәшләрне онытмыйбыз, Һәм карамыйбыз кырын Кунакка бармый да булмас, Үзләре килмәс борын... *** Маймыл улы үскәч маймыл була Чучка - була дуңгыз, Кеше улы җиде юл чатында - Вариантлары чутсыз... *** Текә түрәләр сүздә Ятларга үчегәләр Ә үзләре , нишләптер Лондонга күченәләр.... *** Алыштыргысыз кадрны Югары үстермиләр, Үз урынынына таман,дип, Бер кая күчермиләр... *** Тыңлаучы колак табылса, Авыз сүздән бушамый, Барсы да сине яратса, Бу күпләргә ошамый... *** Көйсезләр көй көйләми Текмәүче җөй җөйләми Популяр язучыларны Язучылар өнәми... *** Күп сөйләшмә, юлдашыңның Кем икәнен белмәсәң, Ашаган чакта бигрәк тә, Тончыгасың килмәсә... *** Татар сәнгатен күтәрә Милли мэтрлар. Югарылыкны билгели Миллиметрлар... *** Депутатлар нәрсә карый, Нишләп һаман кыймыйлар? Акча кешеләрне боза, Алар шуны тыймыйлар... *** Кешеләр өере аяу белми, Өергә каршы чыгучы сирәк, Ә аны юнәлтә белер өчен Көтү көтү тәҗрибәсе кирәк *** Әллә ниләр колакка ирешә, Ачу чыга кайчак, гел, һаман... Нахагына әле түзеп була, Хагын ишетүе бик яман... * * * Була оча торган балыклар да , Була очмый торган кошлар да, Ихтирамга лаек дошманнар да, Җанга хуш җилкуар дуслар да... *    *     *              Хатын-кызны чишендереп,             Ясаганнар  иде  “мисс”,             - Чишендерү-минем эш, - дип,              Килеп җитте кризис. Берәрсенең яңагына орсаң, Икенче яңагына да кундыр, Нәтиҗәдә күңелең, ә аның Ияге урынына утырыр... *** Бар да булыр, көтик, -ди-ди, Үз үзеңне алдалыйсың, Чират озынайган саен, Әле бар да алда , дисең... *** Һәркемгә дә ярый иде, Аны күпләр таный иде Ул күпләр теленә менде, Очкылык тотудан үлде... *** Якын дус -иш ир-атларга Кайчак килә әйтәсе, - Көнеңне әрәм уздырма, Кичен өйгә кайтасы!... *** Песи тик үз артын ялый, Кешедән үрнәк алмый... Эт өчен дә хуҗа гизиз, Шуңа артыңнан калмый.... *** Учак булып дөрли тормыш,күз камаша; Бәхетле мизгел– очкыннар күккә аша... Ут булгач, төтенсез булмый, күзгә керә Һәр кеше, үз көе белән гомер сөрә *** Пенсияңә күп калдымы ? Бар әле. Шактый... Тормышлар ничегрәк соң? Чебеннәр мактый... *** Эшләргә яратучылар Эшне табып тора, Андыйларга төрле яктан Гозер явып тора... *** Ахмак үзен акыллыга саный, Акыллыны чутлый җүләргә, Авыз ачып торсаң ул чамалый Колагыңа токмач эләргә... *** Илдәшләр дә кичтән шәп сыйлангач Иртән, көзгесендә маймыл күргән; Ә инглиз Дарвин бер күрүгә, Ачыш санап, патентка йөгергән.. *** Арып талгач ,киң сулыйсы килә Иркен басуларда, кырларда Бар акчаны эшләп табып булса, Омтылмаслар иде урларга... .. *** Җиңү шатлыгы кичерер өчен, Җиңел кирәк түгел, читен кирәк. Дөреслекне ахмаклар да әйтә, Ә ялганлар өчен зиһен кирәк... *** Кемнәр нинди генә әсәр өчен Алмый бүген Тукай бүләген... Жюридәгеләрне, мәҗбүр итеп, Шуларны укыту, теләгем... *** Йодрык селки, ора нәгърә, Калыкканда мөнбәрләргә... Кыланмышы мисле маймыл, Акылы мантыйктан аймыл... *** "Шедеврлар басыла" -дип, Мөхәррирләр саташа, Бишәр йөз битле романнар Чүп сүз үрчетү аша... *** Мул уңыш аласы килеп, Һәркем бакчасын ашлый; Тормышта төрлесе була, Картайгач, булмый башлый... *** Беркая да барып, җитәлмисең, Тәвәккәлләп чыгып китмәсәң; Ялкаулыкка да ирешеп булмый Атаң-анаң ярдәм итмәсә... *** Операция бәясен белгәч , Йөрәге ярсып типте.... Медицина мөмкинлекләре киң Пациентныкы чикле... *** Егетләр кызларны яулый, Кыз егетне яр итә Диванда ир -атлар ауный, Хатын-кызлар ял итә.... *** Батыр ир хәләл җафетен Курортка да озата; Хәтта мөгезле булудан Ул курыкмый пычак та... * *** Мәхәббәт һәм нәфрәт гел янәшә, Алар бергә, чиктәш; ...Мәхәббәттә рия адым саен, Нәфрәт һәрчак ихлас... ** Түрә күрә, бер мәл астагылар Этләр сыман аңа өрә башлый... Бүтән юл юк, үзара өзешсен өчен Ул аларга сөяк-фәлән ташлый... *** Үлгәнче бит әле яшисе бар, Яшисе бар әле, үлгәнче.... Үлгәч тә ансат котылулар юк, Тәнеңне яралар, күмгәнче... *** Клиникалар тирәсен мин еш урыйм, Юкарталар кесәне дип, авыр сулыйм..... "Медиклар һәм мидәкләр» , дип бәян яздым, Инде "Акча эчәкләр", дип роман сырлыйм.. *** Милиция полиция булып куйды, Медикларга бу яңалык ошамады. Педагоглар мыек астыннан елмайды, Ә елмайтты медикларның пошаманы.... *** Гашыйк идем аңа, Искә алам гелән... Күп озаттым аны, Күз карашым белән... *** СССР да "Мәскәү" агы ( 2 сум 87тиен*), 300 грамм 2 сум 10 тиенлек колбаса ( 63 тиен*)...." Мәрхүм дус сеңдергән телефон номеры (2-87– 63) Искә төшеп, җанны моң баса.. *** Мин әйткән туташлар ник ошамый? Берсе куркыныч, ә берсе җүләр... Ягъни үзең куркак, зәвыгың юк... ...Алар бары үзенчәлеклеләр... *** Шахмат,фигуралары йөреше Кырыйга , алга һәм артка да Ә пешкалар алга гына бара, "Ашалу" янаган чакта да.... *** Үзләре чыгарган законнарны Атлап узаргамы, абынусыз, Алар каршысында нигә әле «Халык хезмәтчесе" кагылгысыз.?.. *** Урна аша ирешәсе килә Күңел куандыргыч мандатка... Һәр өлкәдә, хәтта шигърияттә Ул меңгерә, бугай ак атка... *** Депутатлар нәрсә карый, Нишләп һаман кыймыйлар Акча кешеләрне боза, Ник соң аны тыймыйлар? *** Барып төртеләсең килми, икән, Димәк, вакытында туктау кирәк... Бәхетле булып күреним дисәң, Иң киме-туйганчы йоклау кирәк; *** Ярма тармасында шактый зур сан, Әйтә ничә грамм икәненме?... Тиеннәрдә бәясенме ача? Әллә бөртекләре исәбенме?... *** Шигырьләремне басарга Тешләре үтәр микән? Яки инде алар күптән Төшеп беттеләр микән?... *** Түрә күрә, бер мәл астагылар Этләр сыман аңа өрә башлый... Бүтән юл юк, үзара өзешсен өчен Ул аларга сөяк ташлый... *** Үлгәнче бит әле яшисе бар, Яшисе бар әле, үлгәнче.... Үлгәч тә ансат котылулар юк, Тәнеңне яралар, күмгәнче... *** Хурлыгы да зурлыгы да ерак йөрми Ә бәхет килә дә китә, сагыш китми Дөньяңны оныттырырлык мизгелләрне Күңелеңнән юдырырга гомер җитми... *** Сәламәтлеккә зарарлы, дигән тамга Хәмер , сигарет каплары капкачында... Охшаш кисәтүләр әлегә очрамый Торт, йә телевизор тартмасында.. *** Мәхәббәт һәм нәфрәт гел янәшә, Алар һәрчак бергә, алар чиктәш; ...Мәхәббәттә рия адым саен, Нәфрәт һәрчак ихлас... *** Мине бер кая да сайламыйлар. Үзем бертуктаусыз сайлыйм . Сайлаучы булып сайландым микән? Төбенәчә аңлый алмыйм.... *** Кеше һәрнәрсәгә күнегәчәк Бкраз гына түзсә, әзрәк сабыр итсә. Ә бит кышсыз калу да бик мөмкин, Депутатлар шундый карар кабул итсә... *** Яраткан остазыңны күрүгә, Укучы чагыңа кайтасың; Татар теленнән укытканына, -Исәммесегез, - дип әйтәсең.... *** Клиникалар тирәсен мин еш урыйм, Юкарталар кесәне дип, авыр сулыйм..... "Медиклар һәм мидәкләр» , дип бәян яздым, Инде "Акча эчәкләр", дип роман сырлыйм.. *** Милиция полиция булып куйды, Медикларга бу яңалык ошамады. Педагоглар мыек астыннан елмайды, Ә елмайтты медикларның пошаманы.... *** Гашыйк идем аңа, Искә алам гелән... Күп озаттым аны, Күз карашым белән... *** СССР да "Мәскәү" агы ( 2 сум 87тиен*), 300 грамм 2 сум 10 тиенлек колбаса ( 63 тиен*)...." Мәрхүм дус сеңдергән телефон номеры (2-87– 63) Искә төшеп, җанны моң баса.. *** Мин әйткән туташлар ник ошамый? Берсе куркыныч, ә берсе җүләр... Ягъни үзең куркак, зәвыгың юк... ...Алар бары үзенчәлеклеләр... Хатын-кыз иягенең дә урысчасы , "Подбородок" була-ягъни, сакал асты... ...Ә кемнәрдер камил туган телебезне сатып, Нәсел нәсәбен ияртеп шакаллашты.... *** «Дать батога!» , диләр, гаярь руслар, "Батог" – русның тукмау чарасы... Безнеңчәдән дә тәрҗемәлиләр, Тукмауга турылап мәгънәсен... *** Тәнебезгә кемнәрнең бар, ниткән хакы? Ярмыйча кабергә юл юк, закон каты... Сөякне кискәли, ача баш капкачын, Бүксәне ярып актара , ак халатлы... *** Утта янмый , суда батмый, дип тә, Төшерергә мөмкин күңелне, "Экскремент", дигән төшенчәне Шул сыйфатлар ача түгелме?... *** Йокың туйган, тамагың тук, өстең бөтен, Тормыш дәшә, күктән кояш җылытканда. Бабай булу хыялларыңа чик куймый, Әби ире булуыңны онытканда... *** Тормыш итәр өчен якты кирәк , Йолдыз күрер өчен - караңгылык... Юмарт булып яшәү күңеллерәк, Тынычрак, яшәү саран булып.... *** Сайлау кичеп, урна аша, Хыял тормышка аша; Кем шәп урынга урнаша, Урлаша да, урлаша... *** Дөнья тарихы золымнан гаеп тапмый, - Цивилизация юлы, дип исбатлый; Аныңча, җиңелгән - кыргый, җиңгән - хаклы, Ә кан койган яу башлары - бөек, затлы... *** Ятып калганчы кал атып,, Яшә тормыш ямен татып, Йөрмә бушлай акыл сатып, Беркайчан да һәм һәракыт!.. *** Камыт киерткәннәр икән Инде авыр сулама, Бәла ялгыз гына йөрми, Чират -тәртә, дугада... *** Эт сугарып йөрисең , дип Хатын бүген "хуплады», Беразга «корыны бушка Аудартудан» туктады... *** Өскә күтәрелгәннәргә Яный аска түнтәрелү, Төпкә төшеп җиткәннәргә Бердәнбер юл- күтәрелү... *** Кеше- атомнар тукылышындагы Молекуларның җыелмасы, Ирешкән байлыклары да шундый, Хыялына ничек кенә уелмасын... *** Сайлау кичеп, урна аша, Хыял тормышка аша; Кем шәп урынга урнаша, Шыпырт кына урлаша... *** Дөнья тарихы золымнан гаеп тапмый, - Цивилизация юлы, дип исбатлый; Аныңча, җиңелгән - кыргый, җиңгән - хаклы, Ә кан койган яу башлары - бөек, затлы... *** Ятып калганчы кал атып,, Яшә тормыш ямен татып, Йөрмә бушлай акыл сатып, Беркайчан да һәм һәракыт!.. *** Камыт киерткәннәр икән Инде авыр сулама, Бәла ялгыз гына йөрми, Чират -тәртә, дугада... *** Эт сугарып йөрисең , дип Хатын бүген "хуплады», Беразга «корыны бушка Аудартудан» туктады... *** Өскә күтәрелгәннәргә Яный аска түнтәрелү, Төпкә төшеп җиткәннәргә Бердәнбер юл- күтәрелү... *** Әдәбиятны кауласа графоманнар, Медицинаны кайгыртса шарлатаннар, Фәндә түш һәм бүксә какса профаннар, Түрдә тамыр җибәрәчәк ренегатлар.. *** Өч тиенлек вуз тәмамлап, Үзен саный зыялы, Урап узу җаен юллый Хезмәт дигән кыяны..... *** Зур уңышларга ирешү Бик күпләрнең хыялы.. Хыялларны суга сала Ялкаулык ихтыяры... *** Редакцияләр катында Язучылар урала, Алар саны арта тора, Ә тиражлар уала... *** Эш эшләүчеләр нык кими, Кая бакма -зыялы Бавр да урап узмак була Хезмәт дигән кыяны..... *** Ялганнарын тоткаласаң, Бүтән алдамыйлар... Гел дәшми генә уздырсаң, Дөрес аңламыйлар... *** Текә түрәләр җай белән, Рәхәт чигеп гомер итә.... Җәһәннәмдә дә аларны Иң җылы урыннар көтә... *** Бәхеткә тиенер өчен Артык акыл кирәкми; Акылсызлыкта да ямь аз, Рас башың бар, кирәк ми... *** - Һаман баш авырта дисең, Табибка күрен, иркәм! - Диңгезгә күренеп кайтсам, Чирем чигенмәс микән?... *** Аны ни сатып, ни тартып алып булмый, Вакытны һәркем үзенчә сарыф итә, Банк процентлары да аңа кунмый, Ул туктап тын ала белми, уза-китә.... *** Затлы әсәрләргә юлны яба Асрама басмалардагы мөхәррият Әтрәк-әләм өчен мөһим түгел Төпле белем, камил акыл, изге ният... *** Клиникалар тирәсен мин еш урыйм, Юкарталар кесәне дип, авыр сулыйм..... "Медиклар һәм мидәкләр» , дип бәян * яздым, Инде "Акча эчәкләр", дип роман сырлыйм.. * "Татарстан яшьләре", №25(12347) 28 июнь 2018 ел, "Медикләр һәм мидәкләр", Рөстәм Зарипов *** Милиция полиция булып куйды, Медикларга бу яңалык ошамады. Педагоглар мыек астыннан елмайды, Ә елмайтты медикларның пошаманы.... (редакция өчен генә: Милиция полиция булып үзгәргәч, медиклар педиклар дип үзгәрмәгәе дип борчылуы күздә тотыла) *** Чиновниклар үрчи һаман, Җенси юл белән түгел, Адаштыралар зиһенне, Чуалттыралар җебен.. *** Тәнебезгә кемнәрнең бар, ниткән хакы? Ярмыйча кабергә юл юк, закон каты... Сөякне кискәли, ача баш капкачын, Бүксәне ярып актара , ак халатлы... *** Кайда соң без? Башта түгел, Азакта түгел, уртада... Үз көебезгә барабыз, Вакыт җиткәнче туктарга... *** Пальма маен ашарга ярый , дип Раслый табиблар министрлыгы.... Хәмер, тәмәкегә, зарарлы, дип Тамга суктыруы – горурлыгы... Рөстәм Зарипов, Саба, Шәмәрдән *** Гашыйк идем аңа, Искә алам гелән... Күп озаттым аны, Күз карашым белән... *** Кеше кош түгел түгелен, Ул да оча вакыт- вакыт.. Әйтик, очып барып төшә, Кошларның халәтен татып.... *** Каядыр барасың килсә, Әвәл китәргә кирәк, Барып җитеп, эш пешмәсә, Кайтып китәргә кирәк.... *** "Бер "Мәскәүски" ак ( 2 сум 87тиен*), 300 грамм 2 сум 10 тиенлек колбаса ( 63 тиен*)...." Мәрхүм дус аңлаткан телефон номеры (2-87– 63) Искә төшеп, җанны моң баса.. (* СССР чоры бәяләре) *** Әтрәк-әләм асыл затны Пычрату корылышында... Шулай язган Максим Горький Гомере борылышында... *** Мин әйткән туташлар ник ошамый? Берсе куркыныч, ә икенчесе җүләр... Ягъни үзең куркак, зәвыгың юк... ...Алар исә үзенчәлеклеләр... *** Уттай яндым, ул боз иде, Язмышыма күндем... Мәгъшукам эри башлагач, Сүрелдем дә сүндем.... *** Дәвалап бетереп булмый Йөрәгеңнең ярасың, Соңгы ноктаңа җиткәнче Барасың да, барасың... *** Йокың туйган, тамагың тук, өстең бөтен, Тормыш дәшә, күктән кояш җылытканда. Бабай булу хыялларыңа чик куймый, Әби ире булуыңны онытканда... ** Хатын-кыз иягенең дә урысчасы , "Подбородок" була-ягъни, сакал асты... ...Ә кемнәрдер камил туган телен сатып, Нәсел нәсәбен ияртеп шакаллашты.... *** «Дать батога!» , диләр, гаярь руслар, "Батог" – русның тукмау чарасы... Безнеңчәдән дә тәрҗемәлиләр, Тукмауга турылап мәгънәсен... *** Чорлар алмашынган саен Итәк кыскара бара, Юкка чыгуы да мөмкин, Табылмаса бер чара.... *** Әдип актыклары сырлый роман... Фанерачы җырчылар үзәкне өзә, Күсе рухлы түрәләр типтереп яши, Димәк безнең кораб әле йөзә... *** Дүрт аяклы чорларына кеше Кайтырга омтыла, күр әле... Икәү йөк күтәрү, кочышулар Шул фикерне раслау үрнәге ... *** Хыяллар ирекле, белми чикне, Өмет офыклары исә чикле; Аска карап йөрү оныттыра Кояшлы, айлы, йолдызлы күкне... *** Хатынымның һәр әйткәне Минем өчен закон; Законнан тайпылган саен Чара күрә хатын... *** Әгәр хак дөресен ачып салсаң, Кем борчылыр, кемдер көләчәк, Ә кемнәрнеңдер ялагайлары Урап алап, чәң-чәң өрәчәк... *** Халык укымый , -ди каләмзатлар, Ә укырлык әсәр язмыйлар .... Холкымны авыр саныйлар, әмма Алтынга тиңләргә базмыйлар... *** Әни , ул гел күзләремнән күзен алмый, Мине ярата бугай ул егет! Бәлки башка карар җир тапмыйдыр?.. Кызым , ашавыңны бераз кимет.... *** Акыллы башка да ахмак уйлар Сирәк-мирәк кереп чыккалый, Күңелкәен акккан суга ташлап, Дөрләп янган утка тыккалый...

Комментариев нет:

Отправить комментарий