КҮҢЕЛ МОҢГА СУСАГАН ИДЕ...

                     

              Яшь барган саен ,  якын дуслар берәм-берәм бакыйлыкка күчә тора. Шул сәбәпле   телефоным әллә нигә бер генә “уяна”  башлады ... Бәхеткә биш оныгымнең иң кечкенәсе яшь ярымлык Иделбикә , әнисен, телефонына ымлап, “баба!” , дип көн дә  тинтерәтә...Рәхәтләнеп аның белән сайрашабыз...

            19 нчы май,дип истә калды, төштән соң ниһаять  кесә телефоным  исәнлеген белдереп безелдәп, экранында “Хәйдәр” дигән язу эленде.  Кайсы Хәйдәр икәнен аңышырга өлгермим, ягымлы тавыш иясе, “дустым, без Шәмәрдәндә, концерт белән килдек, афиша куярга өлгерелмәде, гаиләңне алып мәдәният сараена рәхим ит, кичке 6 да башлыйбыз 8 дә төгәллибез, уразада булсаң, авыз ачарга өлгерәсең”, ди.  Баксаң озак еллар филормониядә баянчы булып эшләгән күптәнге танышым  Хәйдәр  дус Сафин икән. Аның белән әңгәмә төгәлләнеп озак та үтми телефоным янә  терелә, һәм бу юлы Татарстанның халык артисты баянчы, композитор,   Фәрит Хатыйпов “борчый” :“Рөстәм дус -без Шәмәрдәндә.   Хатыныңны ал да концертка рәхим ит,  билет аласы бар дип  хафалана күрмә, ул бушлай, ямьле Рамазан аенда халыкка игелекле   гамәл сыйфатындагы эш”, - ди. Баксаң филормониянең иң олпат концерт бригадасы президент бүләк иткән  затлы автобуста  ерак араны якын итеп  тиз арада Казаннан Шәмәрдәнгә килеп җиткәннәр...

          Фәрит Хатыйповның иҗади уңышлары арасында минем карашка иң иң дигәннәре,  –Зөлфәт (Дөлфәт  Маликов) сүзләренә иҗат иткән “Һаман яратам”, һәм Гөлшат Зәйнәшева сүзләренәсе  “Сакладым синен күңелемдә” дип атала. Бу шагыйрьләр – Тукай бүләгенә лаек булды, ә аларның шигырьләрен   җыр канатларына күтәреп халык күңеле түренә алып кергән якташым Фәрит Хатыйпов та мондый бүләккә ирешер  дигән өметтә калам..

                Яшерен-батырын түгел, соңгы елларда “татар җыры” дип “Болгар радиосы”, ТНВ тәкъдим иткән  эшләнмәләрне тыңларга тырышып та әллә ни уңышка ирешә алмыйм. Артта калганмындыр, аңлап җиткермимдер дип уйлап,тәвәккәлләп   эстрадабызны балкытучы заманча йолдызларыбызның  концертларын карарга тырышуларым да булмады түгел.  Колак тондыру аша тамашачы күңелен    такмак  ритмына турылаудан гайре  һич ни тапмадым... Кем белә,  бәлкем артык  очсызлы эшләнмәләрне популярлаштыру корылышында  эфирны дөңгечләүче чыганакларга “рәзил-ТВ”, рәзил-FM  кебек атамалар бирү сәгате дә суккандыр... Шундый   көфер уйлар да җанны бимазалап куя вакыт-вакыт...   Татар матбугатында бу темага дистәләрчә мәкаләләр басылды , юмор остасы шагыйрь Ләбиб Леронның соңгы ике китабында да бу проблема үзәк урынны алган, ә  “йөк” һаман үз урынында...

            Машинамны кабызам һәм  үзем яшәгән , халык теленә Шәмәрдән-2 дигән  исем белән кергән микрорайннан Шәмәрдән бистәсе  үзәгенә  юл алам. Концерт башланырга  вакыт ярты сәгать чамасы, афиша булмавына карамастан зал  халык белән шыгърым. Мин сәхнә артындагы бүлмәгә кереп  танышларым белән күрешергә ашыгам. Баксаң биредә  таныган күргән күрешкән кешеләр тагын бар, ләбаса. Бар да халык артистлары. Һәм ниндиләре генә! Җырчылар Эмиль Җәләлетдинов, Георгий Ибушев, Лена Бичарина,  Фердинант Салахов, һәм нәфис сүз остасы Рәшит Сабиров.....

           Хәмдүнә Тимергалиева  композитор, музыкант  Вадим Усманов җитәкләгән ансамбль озатылышында мин язган “Тамчы гөл” җырын беренчеләрдән булып яңгыратучы җырчы буларак миңа бигрәк тә үз һәм якын. Ул башкарган “Җомга”  , “Мәдинә гөлкәем”, “Ялгыз каен” җырлары  халык күңелендә мәңге сакланырлык булып урын алган... Эмиль ага Җәләлетдиновның  хакыйкый классик шигырьләребез иҗатына гашыйк  шәхес икәнен ишеткән бар иде. Мин аңа Тукайны русчага тәрҗемәдә дә яттан белүемне әйтеп мактандым , чөнки  урыс дусларга аның бөеклеген башкача аңлатып булмый, дип аңлатма бирдем ул мавыгуыма. Һәм  “Мәхәббәт шәрхе” атлысын яттан сөйләп тә ыргыттым.   Һәм шуның белән  шул, Эмиль ага белән контакт  урнаша куйды. һәм  аның буасы ерылды, ул Габдулла Тукай шигырьләрен бар матурлыгында борыңгы сүзләрне үзгәрмичә  сибә башлады.  Георгий Ибушев белән  сөйләшер өчен уртак тема җәһәт табылды. Беренчедән бу моң иясе , консеватория  мәктәбе узган хакыйкый җырчыны минем мәрхүмә әнием бик яратып тыңлый иде. Янә килеп,   мин тәмамлаган КИСИ (төзелеш институты) деканы, югары математика укытучысы, инде мәрхүм Иван дәдәй (Иван Петрович Семенов) уртак танышыбыз булып чыкты. Георгий әфәндегә интернетта, блогымда (Блог Рустема Зарипова) клиплар бүлегендә эленгән җырлар арасында “Иван дәдәй” атлысы да булуын җиткердем, үзе алынмаса Алинә Давыдова кебек гүзәл җырчылар башкарса да бик мәмнүн булачагымны белдердем...

            Лена Бичарина, Фердинант Салахов, Рәбига Сибгатуллина, Рәшит Сабиров сөйләгәннәре тамашачылар ихлас яратып кабул итте. Ә инде  сәхнәгә Хәмдүнә Тимергалиева чыгып җырлый башлаган зал һәм сәхнә бербөтенгә әйләнеп, җырларда эреде...  Хакыйкый халык җырчысы әнә шундый тылсымлы хәсияткә ия була торгандыр, күрәсең... Әлеге өлкән яшьтәге артистларыбыз да номердапн номерга яшәрә, матурая барып , безләргә сокланырга, сокланырга һәм тагын бер кат сокланырга  гына калды.   ...94 яшьлек Эмиль ага сәхнәгә чыгып Габдулла Тукайның  атаклы “Пар ат” поэмасына көйгә салып  йөгерә атлый җырлый башлагач, ул гаярь егеткә, ә  Фәрит Хатыйпов белән Хәйдәр    Сафин япь-яшь малайларга әйләнә куйдылыр... Сәхнә кешене яшәртә дигәннәре хак, күрәсең...    

         Залга мөрәҗәгать итүче җырчыларны күргән бар ла ул. Алар әйтә, әмма  беркөнлек гомерле җырны зал күтәреп алмый,  кушылмый,  битараф кала... Ә менә Эмиль ага Җәләлетдинов Әхмәт Ерикәй сүзләренә татарның атаклы һөнәри композиторы  Солтан Габәши иҗат иткән   “Күккүк” атлы җырны, дөресрәге музыкаль композицияне башкарганда , залны үзенә кушылдыруга бик ансат иреште.  Ул “күккү” дип залга дәшә һәм  зал да аңа шулай, дип җавап бирә...                 

           Искиткеч концерт булды Шәмәрдәндә, филормониянең өлкән гвардиясе  тамашачының колагын түгел, ә  йөрәген яулау корылышында булып, моңа ирештеләр дә, рәхмәт яугырлары... Аларга, бистәдәшләрем исеменнән  саулык-сәламәтлек, һәм яңадан-яңа иҗат уңышлары теләп калам...